محله سجاد؛ محل سکونت فرهنگیان مشهد

تاریخچه

سجاد که امروز از محله‌های مدرن مشهد محسوب می‌شود، در گذشته بخشی از زمین‌های مزرعه «زرگران» متعلق به آستان قدس رضوی بوده است. باغ‌های سرسبز و خوش‌آب‌وهوای این محله در گذشته محلی برای فرار مردم مشهد از گرمای تابستان بوده است. تا اوایل دوره پهلوی دوم عمده زمین‌های این محله به کشاورزی اختصاص داشت یا بایر بود.

ولیان، استاندار وقت خراسان، حدود سال ۱۳۵۴ زمین‌های این محله را به مهندسان، معلمان و استادان دانشگاه واگذار کرد و حق فروش زمین را از آن‌ها گرفت تا این محله مختص همان اقشار بماند؛ اما پس از انقلاب اسلامی با دستور وزیر مسکن و شهرسازی وقت، فروش زمین در محدوده سجاد آزاد شد.

در خیابان میلاد ۱۳، چاه عمیق شهرداری بود که با آب آن، باغ‌های حوالی را آبیاری می‌کردند.

اواخر دهه ۵۰ باغ‌ها به‌سرعت جای خودشان را به ساخت‌وساز‌ها دادند و حالا سجاد به‌شکل راسته‌بازاری است که پاساژ‌های قدیمی و جدید را در خودش جا داده است؛ گویی گذر زمان تب‌وتاب آن را بیش از پیش کرده است. این محله با پاساژ‌ها و کافی‌شاپ‌هایش محل مناسبی برای پیاده‌روی و پاتوقی برای جمع‌های دوستانه است.

بافت

محله سجاد به‌دلیل برخورداری از مجتمع‌های تجاری و آموزشی فراوان، یکی از محله‌های پر‌ترافیک شهر به‌شمار می‌آید. بسیاری از برند‌های معروف ورزشی و پوشاک در بازار‌ها و پاساژ‌های بولوار سجاد مشهد شعبه دارند و هر بانکی یکی از شعباتش را در این محله بزرگ مستقر کرده است.

به‌طورکلی بافت این محله مسکونی، تجاری، باغات و کشاورزی، اداری و آموزشی است. محله سجاد با وسعت ۳۱۰ هکتار از محلات بزرگ شهر مشهد است. تراکم جمعیت در این محله ۸۴ نفر در هر هکتار است که مطلوب به‌نظر می‌رسد. تقریبا از همه گروه‌های سنی در این محله به‌صورت متناسب حضور دارند. دراین‌میان، اما حضور گروه سنی ۵۰ تا ۶۰ سال و همچنین بیش از ۷۰ سال در این محله به‌صورتی محسوس نسبت به محلات دیگر بیشتر است.

ساختمان‌های سمت بولوار ملک‌آباد بیشتر به‌صورت ویلایی و دوطبقه است، اما در سایر بخش‌های محله سجاد آپارتمان‌های مرتفع بیشتر از چهار طبقه به چشم می‌خورند.

نزدیکی محله سجاد به باغ ملک‌آباد و بوستان ملت و وجود پارک‌های محلی فراوان در داخل محله، باعث شده است سجاد یکی از محله‌های با آب‌وهوای مناسب برای زندگی باشد.

محله سجاد از محله‌های گران مشهد است که بیشتر قشر متوسط به بالای مشهد در آن سکونت دارند.

دسترسی

محله سجاد از جنوب در بولوار ملک‌آباد به ایستگاه‌های خیام و میدان آزادی از خط یک قطارشهری دسترسی دارد. سجاد یکی از شریان‌های ارتباطی درون‌شهری است که به بزرگراه آزادی، بولوار‌های فردوسی، خیام و ملک‌آباد دسترسی دارد.

میانگین فاصله زمانی از هر نقطه محله سجاد تا ایستگاه اتوبوس ۲ دقیقه و ۱۱ ثانیه است.

امکانات رفاهی و فرهنگی

• قرارداشتن هتل همای شماره ۲، کنسولگری عراق، کنسولگری عربستان و دفتر سازمان ملل در محله سجاد آن را به یک مرکز بین‌المللی گردشگری تبدیل کرده است.
• وجود مجتمع‌های تجاری، رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌های معروف این محله بسیاری از مردم محلات دیگر را نیز روزانه راهی محله سجاد می‌کند.
• باغات گلابی آستان قدس در حدفاصل میدان جانباز تا میلاد یک، بازدید عمومی ندارد؛ اما در بهسازی هوای اطراف تأثیرگذار است.
• دفتر روزنامه قدس در این محله قرار دارد.
• مسجد حضرت‌سجاد (ع) از پایگاه‌های فرهنگی و مذهبی این محله است.
• قرارداشتن تعداد زیادی از مراکز سلامتی، زیبایی و مزون نیز باعث شده است بسیاری از افراد مشهدی با هدف برخورداری از خدمات این مراکز راهی محله سجاد شوند.
• هفده دبستان در محله سجاد وجود دارد که نسبت به سایر محلات مشهد وضعیت بسیار مطلوبی است.
• چهار بوستان، سه درمانگاه و سه مسجد در محله سجاد وجود دارد.

حدود جغرافیایی

محله سجاد از غرب به بزرگراه آزادی، از شمال به بولوار فردوسی، از شرق به بولوار خیام و از جنوب به بولوار ملک‌آباد می‌رسد. خیابان‌های میلاد، بنفشه، بهارستان، یاسمن، بزرگمهر، شقایق، پامچال، نیلوفر، مولوی، حامد، امین، عمید، جامی، گویا، کوشا و کمال‌الملک و همچنین بخشی از فرعی‌های فرد بولوار آزادی در محله سجاد قرار دارند.

این محله در همسایگی محله‌های فرامرز عباسی، جانبازان، ارشاد، فلسطین، پارک ملت و باغ ملک‌آباد قرار دارد.